Dinsdag 26 januari – Frans de Graaf

Over de rellen

Geboren in de jaren tachtig heb ik de krakersrellen niet (bewust) meegemaakt. Deze rellen moeten vergelijkbaar zijn met de geweldsgolf die ons land de afgelopen dagen teistert. Stenen gooien, winkels plunderen, het voelt voor mij on-Nederlands aan. In Den Haag gaat het in de Schilderswijk nu al twee dagen los.

Als de relschoppers al een serieus punt wilden maken hebben zij zichzelf een slechte dienst bewezen. Geweld en rellen drukken elke inhoudelijke boodschap naar de achtergrond. Als je een auto in de fik zet, is dat geen startpunt voor een gesprek maar voor een arrestatie.

Een aantal zaken is nu van belang:
Allereerst is het zaak de rellen te beëindigen. Een ‘succesvol’ relavondje – door iedereen te zien op social media – lokt uit tot meer. Politie, desnoods geassisteerd door de marechaussee, moeten bij signalen direct de straat op en iedere overtreding de kop indrukken. Niet wachten tot het misgaat maar zero tolerance. Toepassing van dit principe leidde er al toe dat het maandagavond rustiger was dan een dag eerder. Maar ‘rustiger’ betekent niet ‘rustig’, we zijn er nog niet.

De relschoppers komen deels uit de wijk zelf. Maar een ander deel komt uit de omliggende wijken en steden. Die moet je buiten houden door – bij signalen – de wijk af te sluiten. Alleen met legitimatie, en als je er iets te zoeken hebt, kom je de wijk dan nog binnen.

Bij deze rellen zijn er veel meedoeners (een iets actievere variatie op meelopers). Voor wie zich schuldig maakt aan geweld, past de harde hand. Maar meedoeners zijn niet de aanstichters van rellen. Je kunt ze tegen zichzelf beschermen door ze op tijd van straat te halen. Buurtvaders en andere invloedrijke personen hebben hier een belangrijke rol. Het zou goed zijn als zij óók de straat op gaan en hun jonge buurtgenoten aanspreken. Ook jongerenwerkers geven aan hier te willen helpen.

Daarnaast is het goed dat het vizier van het Openbaar Ministerie op de aanstichters van deze ellende is gericht. Influencers die op social media oproepen te komen ‘demonstreren’ roepen daarmee feitelijk op tot geweld. Naast het Openbaar Ministerie hebben ook de social media-platforms hier een rol.

Tot zover de korte termijn. Op langere termijn is het antwoord op hele andere vragen nodig: wat bezielt mensen om hun eigen stad kort en klein te slaan? Dat vergt een diepgaande analyse, evenals het vraagstuk waarom het welzijnswerk er maar niet in slaagt de zaak ten goede te keren.